Sunday, August 16, 2015

ทะเบียนเครื่องบิน

วันนี้จะมานำเสนอเรื่องเกี่ยวกับเครื่องบิน แต่เป็นความรู้รอบตัวไม่ใช่ด้านเทคโนโลยี่
ผู้ที่สนใจแวดวงการบิน ชมชอบเครื่องบินประเภทต่าง ๆ ส่วนใหญ่ก็คงจะทราบกันอยู่แล้วว่าเครื่องบินทุกลำต้องมีการจดทะเบียนและมีเลขทะเบียน เหมือนๆ กับกรณีรถยนต์ที่ต้องจดทะเบียนรถและมีเลขทะเบียนรถ(ป้ายทะเบียน

HS-AXL ไดมอน DA20-A1 สัญชาติไทย
เลขทะเบียนเครื่องบินจะเป็นรหัส 2 กลุ่ม แยกหน้าหลัง แบบนี้
XXXX - ZZZZZ

โดยอักษรและตัวเลขกลุ่มหน้า จะคือ สัญชาติของเครื่องบิน 
 (ว่าจดทะเบียนประเทศไหน)
และอักษรและตัวเลขกลุ่มหลัง คือ เครื่องหมายทะเบียนของเครื่องบิน
รูปแบบของทะเบียนเครื่องบิน
สำหรับเครื่องบินไทย ตามข้อบังคับคณะกรรมการการบินพลเรือนฉบับที่ กำหนดให้ใช้เครื่องหมาย HS เป็นเครื่องหมายแสดงสัญชาติไทย 
โดยเครื่องหมายดังกล่าวจะอยู่ที่ด้านล่างของปีกซ้ายและที่ลำตัวระหว่างปีกกับแพนหาง 

แต่เท่าที่เห็นมีอยู่สองประเทศที่ไม่ใช่รุปแบบมาตรฐานเช่นนี้ ประเทศนั้นคือ สหรัฐอเมริกา และ ญี่ปุ่น เขาจะไม่มีขีดคั้น แต่จะเป็นอักษรและเลขเรียงกันไปเลย รูปแบบคือ

XXZZZZZ
ดูภาพประกอบ

ต่อไปคือรหัสสัญชาติของเครื่องบิน
ทะเบียนอักษรย่อสัญชาติของเครื่องบิน แยกเรียงตามรายชื่อประเทศต่างๆ ได้ดังนี้
  • Afghanistan - YA
  • Albania - ZA
  • Algeria - 7T
  • Angola - D2
  • Antigua - V2
  • Argentina - LV
  • Armenia - EK
  • Aruba - P4
  • Australia - VH
  • Austria - OE
  • Azerbaijan – 4K


  • Bahamas - C6
  • Bangladesh 2S
  • Barbados - 8P
  • Belgium - OO
  • Belize - V3
  • Bermuda - VR-B / VP-B / VQ-B
  • Bhutan - A5
  • Bolivia - CP
  • Botswana - A2
  • Brazil - PP
  • Brunei - V8
  • Bulgaria – LZ


  • Cameroon - TJ
  • Canada - C
  • Cape Verde - D4
  • Cayman Islands - VR-C
  • Chile - CC
  • China/Taiwan - B
  • CIS* - RA
  • Colombia - HK
  • Comoros - D6
  • Congo - TN
  • Costa Rica - TI
  • Croatia - 9A
  • Cuba - CU
  • Cyprus - 5B
  • Czech Republic – OK


  • Denmark - OY
  • Djibouti - J2
  • Dominican Republic - HI
  • DRC – 9Q


  • Ecuador - HC
  • Egypt - SU
  • El Salvador - YS
  • Estonia - ES
  • Ethiopia - ET
  • ex East Germany – DM


  • Falklands - VP-F
  • Fiji - DQ
  • Finland - OH
  • France - F
  • French West Indies – F-O


  • Gabon - TR
  • Gambia - C5
  • Germany - D
  • Ghana - 9G
  • Greece - SX
  • Guatemala - TG
  • Guyana – 8R


  • Honduras - HR
  • Hong Kong - VR-H
  • Hungary – HA


  • Iceland - TF
  • India - VT
  • Indonesia - PK
  • Iran - EP
  • Iraq - YI
  • Ireland - EI
  • Isle of Man - M
  • Israel - 4X
  • Italy - I
  • Ivory Coast – TU


  • Jamaica - 6Y
  • Japan - JA
  • Jordan – JY


  • Kenya - 5Y
  • Kuwait – 9K


  • Laos - RDPL
  • Latvia – YL
  • Lebanon – OD
  • Liberia - EL
  • Libya - 5A
  • Lithuania - LY
  • Luxembourg – LX


  • Macao - CR-M
  • Macedonia - Z3
  • Madagascar - 5R
  • Malawi - 7Q
  • Malaysia - 9M
  • Maldives - 8Q
  • Malta - 9H
  • Marshall Islands - V7
  • Mauritania - 5T
  • Mauritius - 3B
  • Mexico - XA
  • Mozambique - C9
  • Moldova - ER
  • Morocco – CN


  • Namibia - V5
  • Nauru - C2
  • Nepal - 9N
  • Netherlands - PH
  • Netherlands Antilles - PJ
  • New Zealand - ZK
  • Niger - 5U
  • Nigeria - 5N
  • Norway – LN


  • Oman – A4


  • Pakistan - AP
  • Panama - HP
  • Papua New Guinea - P2
  • Paraguay - ZP
  • Peru - OB
  • Philippines - RP
  • Poland - SP
  • Portugal – CS


  • Qatar – A7


  • Romania - YR
  • Russia - see CIS


  • Sao Tome - S9
  • Saudi Arabia - HZ
  • Senegal - 6V
  • Serbia - YU
  • Seychelles - S7
  • Sierra Leone - 9L
  • Singapore - 9V
  • Slovakia - OM
  • Slovenia - S5
  • Solomon Islands - H4
  • South Africa - ZS
  • South Korea - HL
  • Spain - EC
  • Sri Lanka - 4R
  • Sudan - ST
  • Suriname - PZ
  • Swaziland - 3D
  • Sweden - SE
  • Switzerland - HB
  • Syria – YK


  • Taiwan - B
  • Tanzania - 5H
  • Thailand - HS
  • Trinidad and Tobago - 9Y
  • Tunisia - TS
  • Turkey - TC
  • Turkmenistan – EZ


  • UAE - A6
  • Uganda - 5X
  • Ukraine - UR
  • United Kingdom - G
  • Uruguay - CX
  • USA - N
  • Uzbekistan – UK


  • Vanuatu - YJ
  • Venezuela - YV
  • Vietnam – VN


  • Yemen – 7O


  • Zambia - 9J
  • Zimbabwe - Z
* CIS (Commonwealth of Independent States) เครือรัฐเอกราช คือ ประเทศที่ประกาศเอกราชจากสหภาพโซเวียต (ยกเว้นกลุ่มประเทศบอลติก)

ทะเบียนเครื่องบิน แบบเรียงตามอักษรสัญชาติ

ทะเบียนสัญชาติ ที่ขึ้นต้นด้วย เลข 3-6
  • 3B - Mauritius
  • 3D – Swaziland


  • 4K - Azerbaijan
  • 4R - Sri Lanka
  • 4X – Israel


  • 5A - Libya
  • 5B - Cyprus
  • 5H - Tanzania
  • 5N - Nigeria
  • 5R - Madagascar
  • 5T - Mauritania
  • 5U - Niger
  • 5X - Uganda
  • 5Y – Kenya


  • 6V - Senegal
  • 6y - Jamaica

ทะเบียนสัญชาติ ที่ขึ้นต้นด้วย เลข 7-9
  • 7O - Yemen
  • 7Q - Malawi
  • 7T – Algeria


  • 8P - Barbados
  • 8Q - Maldives
  • 8R – Guyana


  • 9A - Croatia
  • 9G - Ghana
  • 9H - Malta
  • 9J - Zambia
  • 9K - Kuwait
  • 9L - Sierra Leone
  • 9M - Malaysia
  • 9N - Nepal
  • 9Q - DRC
  • 9V - Singapore
  • 9Y - Trinidad & Tobago

ทะเบียนสัญชาติ ที่ขึ้นต้นด้วยอักษร

Tail Numbers A-E

  • A2 - Botswana
  • A40 - Oman
  • A5 - Bhutan
  • A6 - UAE
  • A7 - Qatar
  • AP – Pakistan


  • B – China/Taiwan


  • C - Canada
  • C2 - Nauru
  • C5 - Gambia
  • C6 - Bahamas
  • C9 - Mozambique
  • CC - Chile
  • CN - Morocco
  • CP - Bolivia
  • CR-M - Macao
  • CS - Portugal
  • CU - Cuba
  • CX – Uruguay


  • D - Germany
  • D2 - Angola
  • D4 - Cape Verde
  • D6 - Comoros
  • DM - ex East Germany
  • DQ – Fiji


  • EC - Spain
  • EI - Ireland
  • EK - Armenia
  • EL - Liberia
  • EP - Iran
  • ER - Moldova
  • ES - Estonia
  • ET - Ethiopia
  • EZ - Turkmenistan

Tail Numbers F-N

  • F - France
  • F-O - French West Indies


  • G - United Kingdom


  • H4 - Solomon Islands
  • HA - Hungary
  • HB - Switzerland
  • HC - Ecuador
  • HI - Dominican Republic
  • HK - Colombia
  • HL - South Korea
  • HP - Panama
  • HR - Honduras
  • HS - Thailand
  • HZ - Saudi Arabia
  • I – Italy


  • J2 - Djibouti
  • JA - Japan
  • JY – Jordan


  • LN - Norway
  • LV - Argentina
  • LX - Luxembourg
  • LY - Lithuania
  • LZ – Bulgaria


  • M - Isle of Man


  • N - USA

Tail Numbers O-T

  • OB - Peru
  • OD - Lebanon
  • OE - Austria
  • OH - Finland
  • OK - Czech Republic
  • OM - Slovakia
  • OO - Belgium
  • OY – Denmark


  • P2 - Papua New Guineu
  • P4 - Aruba
  • PH - Netherlands
  • PJ - Netherlands Antilles
  • PK - Indonesia
  • PP - Brazil
  • PZ – Suriname


  • RA - CIS*
  • RDPL - Laos
  • RP - Philippines
  • S2 - Bangladesh
  • S5 - Slovenia
  • S7 - Seychelles
  • S9 - Sao Tome
  • SE - Sweden
  • SP - Poland
  • ST - Sudan
  • SU - Egypt
  • SX – Greece


  • TC - Turkey
  • TF - Iceland
  • TG - Guatemala
  • TI - Costa Rica
  • TJ - Cameroon
  • TN - Congo
  • TR - Gabon
  • TS - Tunisia
  • TU - Ivory Coast
รวมเครื่องบินที่จดทะเบียนในรัสเซีย และในบางประเทศที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต


Tail Nmbers U-Z

  • UK - Uzbekistan
  • UR – Ukraine


  • V2 - Antigua
  • V3 - Belize
  • V5 - Namibia
  • V7 - Marshall Islands
  • V8 - Brunei
  • VH - Australia
  • VN - Vietnam
  • VP-F - Falklands
  • VR-B / VP-B / VQ-B - Bermuda
  • VR-C - Cayman Islands
  • VR-H - Hong Kong (Former reg.)
  • VT – India


  • XA - Mexico
  • YA - Afghanistan
  • YI - Iraq
  • YJ - Vanuatu
  • YK - Syria
  • YL - Latvia
  • YR - Romania
  • YS - El Salvador
  • YU - Serbia
  • YV – Venezuela


  • Z - Zimbabwe
  • Z3 - Macedonia
  • ZA - Albania
  • ZK - New Zealand
  • ZP - Paraguay
  • ZS - South Africa

"ทำไมเครื่องบินของไทยจึงใช้ตัวย่อประเทศไทยว่า HS แทนที่จะใช้ TH (Thailand)"  เรื่องมีความไปเกี่ยวพันกับสหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ (ITU = International Telecommunication Union) ซึ่งก่อตั้งที่กรุงปารีส เมื่อวันที่ 17ฤษภาคม พ..2408
ในช่วงที่ก่อตั้ง ITU ใหม่นั้น ประเทศใดยื่นเรื่องขอ Prefix ก่อนสามารถเลือกสัญญาณเรียกขานได้ก่อน ประเทศที่ขอ Prefix ได้ในช่วงเวลาใกล้ๆกับประเทศไทย ก็มักจะเลือกสัญญาณเรียกขานที่บ่งถึงประเทศตัวเอง เช่นญี่ปุ่น หรือ เจแปน ได้ JA ส่วนเยอรมันซึ่งเรียกตัวเองว่า ดอยช์แลนด์ ก็ได้ DL 
แล้วคำว่า HS ที่นำหน้าสถานีของประเทศไทยนั้นหมายความว่าอย่างไร ท่านอาจารย์อุดม จะโนภาษ เขียนไว้ว่า... "เรื่องนี้ พระวรวงค์เธอพระองค์เจ้าเปรมบุรฉัตรไชยา ซึ่งเป็นโอรสของเสด็จในกรมกรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน เล่าให้ฟังว่าในขณะนั้นยังมีอักษรอื่นก่อนตัว HS ที่ทรงเลือกอักษร HS เพราะจะให้มีความหมายว่า " His Majesty The King Of SIAM " 
ในสมัยนั้นประเทศไทยยังเรียกว่า SIAM อยู่ เวลาเรียกขานทางวิทยุทีหนึ่งก็จะได้เป็นการถวายความเคารพ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ประเทศไทยจึงมีสัญญาณเรียกขานว่า HS ตั้งแต่บัดนั้นมา สถานีโทรทัศน์ เช่น สถานีโทรทัศน์กองทัพบก มีสัญญาณเรียกขานทางวิทยุว่า HSATV ฯลฯ" (บทคัดย่อจากจากหนังสือ "คู่มือคนรัวิยุ" หน้าที่ 148)...เครดิตท่าน HS3-SAD
ผมเคยโพสไว้นานแล้วที่ TFC เมื่อพ.ศ.2552

ปัจจุบันรหัส HS นี้ ได้เป็นรหัสจดทะเบียนของเครื่องบินพาณิชย์ทุกลำที่จดทะเบียนในประเทศไทย และเมื่อเครื่องบินเหล่านี้บินไปประเทศใด ก็จะมีการเรียกขานวิทยุขึ้นต้นด้วยรหัส HS ทุกครั้งไป ซึ่งก็จะเป็นการระลึกถึงพระองค์ไปในที่ต่างๆ ทั่วโลก ...เครดิตท่าน HS5-ENH


เกร็ดความรู้ประเทศลาวช่วงสงครามกลางเมือง มีเครื่องบิน Beech Twin Bonanza สัญชาติทะเบียนขึ้นต้นด้วย XW-???? แต่ปัจจุบันคือ RDPL (สี่อักษร รหัสสัญชาติยาวที่สุดในโลก)

อ่านมาถึงตรงนี้ ก็ลองทดสอบความรู้ความเข้าใจกันหน่อยว่ามีมากน้อยกันแค่ไหน กล่าวคือท่านลองค้นหาคำตอบให้กับตัวท่านเองว่าเครื่องบินในภาพข้างล่างเป็นของประเทศใด หรือไม่อย่างไร
ภาพจาก FB ของ Ar-thit Phitaktim
หวังว่าคงจะเป็นประโยชน์แก่ท่านผู่อ่านบ้าง ไม่มากก็น้อย
และย้ำเตือนอีกช่องทางหนึ่งในการรับทราบข่าวคราวความเคลื่อนไหวของบล็อคฯ ผ่านทางเฟสบุ้คที่ https://www.facebook.com/monsoonpages


1 comment: