December 5 - World Soil Day

โพสนี้เพื่อประกาศพระเกียรติคุณขององค์ในหลวง และเก็บไว้เป็นบันทึกประวัติศาสตร์

ภาพจากกรมพัฒนาที่ดิน

สืบเนื่องมาจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจเกี่ยวกับการพัฒนาที่ดินอย่างต่อเนื่องและยาวนาน ผลสำเร็จจึงเป็นที่ประจักษ์อย่างกว้างขวางทั้งในประเทศและนานาชาติ

ในการประชุมสภาโลกแห่งปฐพีวิทยา (World Congress  of Soil Science) ครั้งที่ 17 ที่กรุงเทพฯ ในเดือนสิงหาคมปี  2545 มีการจัดนิทรรศการเฉลิมพระเกียรติ ทำให้สมาชิกของสหภาพวิทยาศาสตร์ทางดินนานาชาติ  (International Union of Soil Science: IUSS) ทั่วโลก ประจักษ์ถึงพระราชวิสัยทัศน์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในการบริหารทรัพยากรดินอย่างยั่งยืน

โดยทรงให้ความสำคัญกับทรัพยากรดิน ทรงเป็นผู้นำและปฏิบัติด้วยพระองค์เอง ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจเกี่ยวกับการปรับปรุงแก้ไขดินปัญหา การพัฒนาและอนุรักษ์ดิน ตลอดระยะเวลาหลายสิบปี รวมถึงการจัดตั้งศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริตามพื้นที่ต่างๆ ทั่วประเทศไทย และทุกโครงการประสบผลสำเร็จอย่างดียิ่ง นำความผาสุกมาสู่ปวงชนชาวไทย และความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรดินและทรัพยากรธรรมชาติอื่นๆ นอกจากนี้ ผลสำเร็จจากการบริหารจัดการดินอย่างต่อเนื่องของพระองค์ ยังเป็นที่ยอมรับอย่างเป็นรูปธรรมทั้งในและนานาประเทศ

ต่อมาที่ประชุม World Congress of Soil Science ครั้งที่ 19  ที่เครือรัฐออสเตรเลีย มีมติเห็นสมควรขอพระราชทานพระบรมราชวโรกาส ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายรางวัลนักวิทยาศาสตร์ดินเพื่อมนุษยธรรม (Humanitarian Soil Scientist)  แด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อสดุดีพระเกียรติคุณให้เป็นที่ประจักษ์โดยทั่วกัน  และกราบบังคมทูลเชิญให้ดำรงตำแหน่ง A life membership

โดยศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.สตีเฟน นอร์ตคลิฟฟ์ กรรมการบริหารสหภาพวิทยาศาสตร์ทางดินนานาชาติ (IUSS: the International Union of Soil Science) และคณะ เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายรางวัล “นักวิทยาศาสตร์ดินเพื่อมนุษยชาติ”(The Humanitarian Soil Science) พระองค์แรกของโลก เมื่อวันที่ 16 เมษายน 2555

โดยรางวัลประกอบด้วย เหรียญรางวัลที่ด้านหนึ่งมีตราสัญลักษณ์และชื่อของ IUSS ส่วนอีกด้านจารึกพระปรมาภิไธย และข้อความสดุดีพระเกียรติคุณ พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ

วันดินโลก (World Soil Day) เกิดขึ้นเนื่องจาก IUSS  เห็นว่าการถ่ายทอดความรู้ทางด้านดินและการสร้างความตระหนักถึงความสำคัญของดินต่อมนุษยชาติและสภาพแวดล้อมให้แก่ประชาชนในประเทศต่างๆ ยังไม่เพียงพอ จึงควรมีวันดินโลก เพื่อให้สามารถจัดกิจกรรมรณรงค์ และเผยแพร่ความรู้เรื่องดินพร้อมกันทั่วโลกได้อย่างเป็นรูปธรรมและต่อเนื่อง

ทั้งนี้ คณะกรรมการ IUSS มีความเห็นพ้องกันว่าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเป็นกษัตริย์ที่ให้ความสำคัญกับทรัพยากรธรรมชาติ ซึ่งรวมถึงทรัพยากรดิน และทรงประสบความสำเร็จในการปรับปรุงแก้ไขและการอนุรักษ์ทรัพยากรดินจนเป็นที่ประจักษ์โดยทั่วกัน

จึงมีมติให้วันที่ 5 ธันวาคม ซึ่งเป็นวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพ เป็นวันดินโลก เพื่อความเป็นสิริมงคลและสดุดีพระเกียรติคุณของพระองค์

ดังนั้น ในวันที่ 16 เมษายน 2555 หลังจากที่ได้ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายรางวัล “นักวิทยาศาสตร์ดินเพื่อมนุษยธรรม” แล้ว ผู้บริหาร IUSS ได้กราบบังคมทูลพระกรุณาขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้วันที่ 5  ธันวาคม ของทุกปี เป็นวันดินโลก

หลังจากนั้นวันที่ 11-15 มิถุนายน 2555 ที่ประชุมองค์กรอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO: Food and Agriculture Organization of the United Nations) ได้ประกาศสนับสนุนจัดตั้ง “วันดินโลก (World Soil Day)” ตรงกับวันที่ 5 ธันวาคม ของทุกปี ซึ่งจะตรงกับวันเฉลิมพระชนมพรรษาของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงนับเป็นการสดุดีพระเกียรติคุณในระดับนานาชาติ

และได้จัดงานเฉลิมฉลองวันดินโลก ณ  สำนักงานใหญ่ FAO กรุงโรม ประเทศอิตาลี ในวันที่ 5  ธันวาคม 2556 และเชิญประเทศไทยร่วมจัดนิทรรศการพระราชกรณียกิจพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวด้านทรัพยากรดิน และเชิญผู้บริหารและนักวิทยาศาสตร์ทางดินจากประเทศไทยเข้าร่วมบรรยายพิเศษและร่วมงานเฉลิมฉลองด้วย

เพื่อให้วันดังกล่าวเป็นที่รู้จักแพร่หลายในระดับนานาชาติเกิดความต่อเนื่องและจริงจังในการรณรงค์ด้านทรัพยากรดินในทุกระดับ โดยการส่งเสริมและสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับความสำคัญของทรัพยากรดินต่อการพัฒนาด้านการเกษตร โภชนาการ และความมั่นคงทางอาหารทั้งในระดับประเทศและระหว่างประเทศ ทั้งนี้เพื่อรับมือกับความท้าทายจากการที่ประชากรโลกเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ความสำคัญของทรัพยากรดิน ถือได้ว่าเป็นปัจจัยหลักสำคัญเริ่มต้นของการเพาะปลูกและผลิตพืชอาหารและพืชพลังงาน อีกทั้งดินยังเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่ไม่สามารถนำกลับมาทดแทนใหม่ได้หากเสื่อมสลายไป ซึ่งปัจจุบันมีการทำลายทรัพยากรดิน การใช้พื้นที่ดินผิดประเภท มีการพังทลายและเสื่อมโทรมของทรัพยากรดินเพิ่มขึ้นอย่างมาก

และเมื่อวันที่ 2 ธ.ค.2557 ได้มีประกาศ "สำนักพระราชวัง" ฉบับหนึ่ง เกี่ยวกับวันดินโลกและปีดินสากล มีความตอนหนึ่งว่า

ด้วยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา เสด็จแทนพระองค์ ตามคำกราบบังคมทูลเชิญขององค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ ไปทรงร่วมงานเฉลิมฉลองวันดินโลกและเริ่มการจัดงานเฉลิมฉลองปีดินสากล ปี ๒๕๕๘  อย่างเป็นทางการ และเชิญพระราชดำรัสหัวข้อ "Healthy  Soil for a Healthy Life" ไปพระราชทานในงานเฉลิมฉลองดังกล่าว ณ สำนักงานใหญ่สหประชาชาติ นครนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ในวันศุกร์ที่ ๕ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๕๗ ซึ่งที่ประชุมสมัชชาสหประชาชาติมีมติรับรองให้วันที่ ๕ ธันวาคมของทุกปี ซึ่งเป็นวันเฉลิมพระชนมพรรษา เป็นวันดินโลก  และให้ปี ๒๕๕๘ เป็นปีดินสากล เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในพระปรีชาสามารถด้านการอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรดิน

ขอให้คนไทยทุกคนจงภาคภูมิใจกับปีพ.ศ.2558 "ปีสากลแห่งดิน" ที่จะถึงนี้ว่าเป็นปีแห่งการเทิดพระเกียรติฯ องค์ในหลวงของเรา ไปทั่วโลก

ขอขอบคุณข้อมูลจาก:

•  Matsima.com 
• thaipost.net
• กรมพัฒนาที่ดิน